Topuk Kırıkları Neden Olur

Topuk kırılması belirtileri ve tedavisi

Topuk (kalkaneus) kırıkları en fazla karşılaşılan tarsal kemik kırıkları olduğu gibi, tüm tarsal kırıklarının ortalama % 60'ını oluşturur. Topuk kırıklarının % 70-75'i topuğun arka eklem yüzünü ve subtalar eklem bütünlüğünü etkileyen eklem içi kırıklardır.

Subtalar eklemi etkileyen eklem içi kırıklar göz önünde bulundurulduğunda topuk kırıkları ortopedik cerrahi ve klinik sonuçları bakımından problemli bir kırık grubu olarak değerlendirilir. Kalkaneus, ayağın yere bastığı topuk kısmında bulunan üstte de talus denilen ayak bileği kemiği ile eklem yapan bir kemiktir.

Kalkaneusun bulunduğu bölge yük taşımada önemli bir yere sahip olduğu gibi, yüksekten düşmelerde vücudun en ağır travmaya maruz kalan kemiğidir. Bu nedenle kalkaneus (topuk) kırıkları yüksekten düşmelerde, trafik kazalarında, spor yaralanmalarında, ateşli silah yaralanmaları gibi yüksek enerjili travmalar sonucu topuk kırıkları oluşabilir. Ayrıca, topuk kırığı uzun mesafe koşucuların da da ani zorlamalar veya yüklenmeler nedeni ile de oluşabilir.

Topuk (kalkaneus) kırıkları belirtileri  

Topuk kırıklarının belirtileri, şiddetli topuk ağrısı, ayakta morarma, şişme, ve ayağın üstüne basmada güçlük, yürüyememe ve açık kırıklarda kanama, yara oluşması gibi belirtiler en fazla görülen belirtilerdir.

Topuk (kalkaneus) kırıklarının teşhisi

Kalkaneus kırıklarının tanısında genellikle yüksekten düşme ve sonrasında ayağın üstüne basamama öyküsü mevcuttur. Topuk bölgesinde ağrı, duyarlılık, şişlik, morarma ve ayağın normal görüntüsünün bozulması en açık bulgudur. Topuk kırıkları yüksek enerjili travma nedeni ile oluştuğundan beraberinde başka kırıklarda sıkça görülebilir. Bunların dışında direkt grafi, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır.

Sportif aktivite ile uğraşanlar uygun olmayan ayakkabı ile yapıldığında stres kırığı denilen kırılmalarda ortaya çıkabilir. Bu stres kırıkları çok sinsidir ve başlangıçta o kadar belirgin bir ağrı olmayıp zaman zaman ağrı yapar ve ağrı giderek daha kalıcı hale gelir. Bu nedenle topukta meydana gelen ağrılarda mutlaka bir ortopedi uzmanına görünmek gerekir. Stres kırığının kesin teşhisi genellikle manyetik rezonans görüntüleme (emar) ile konulur.

Topuk (kalkaneus) kırıkları tedavisi

Kalkaneus kırığı ilk görüldüğünde hastanın ayağının şişliğini en aza indirmek ve bül oluşumuna engel olmak için kompresyon bandajına ya da basınçlı ayak pompasına konmalı ve bacak yükseltilmelidir. Topuk kırıklarının tedavisi ortopedi ve travmatoloji uzmanları tarafından yapılır.

Topuk kırıkları öncelikle ideal olarak röntgen ve bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme ile kesinlikle analiz edilmelidir ve bu analize göre tedavi planı yapılır.

Topuktaki kırık eğer çok ayrılmamış, yer değiştirmemiş bir kırık ise alçı tedavisi uygulanabilir. Fakat, topuk kırıkları genellikle yüksekten düşme sonucu oluştukları için, topuk kırıklarında ciddi derecede bir ezilme oluşur ve topuk kemiği bir pinpon topu gibi ezilir. Böyle bir durumda topuk kırığı alçı ile tedavi edilir ise iyileşmez. Günümüzde topuk kırıklarında altın standart ameliyat ile tedavidir. Günümüz teknolojisinde ameliyat ile tedavi edilen topuk kırıklarında 2 ay gibi bir zaman sürecinde hastalar normal ayaklarına kavuşabilirler.

Topuk kırıklarının iyileşme süreci nedir?

Topuk kırığı ortopedistlerin tedavi etmekte oldukça zorlandıkları travmalardan dır. Topuk kırığı aslında ameliyat ile tedavi edilir. Eskiden topuk kırıklarını ameliyat ile tedavi etmekten kaçınılır idi. Fakat günümüzdeki teknolojik gelişmeler sayesinde topuk kırıkları ameliyat ile tedavi edilmektedir.

Herhangi bir kemiğin kaynaması yaklaşık 6 haftadır. Topuk kemiğinin kaynaması da ortalama 6 ile 12 hafta kadar sürebilir. Çok ayrışmamış, yer değiştirmemiş kırıklar 4-6 hafta gibi bir zaman sürecinde kaynayabilir. Lakin ciddi ayrışmış kırıklar 3 ay civarı sürede kaynar.

Yanlış tedavi edilen topuk kırıkları düzelir mi?

Topuk kırıkları genellikle yüksek enerjili travmalar ile oluştuğu için çok ciddi bir ezilme ve ayrışma söz konusudur. Bu tip kırıkların en önemli tedavisi cerrahi tedavidir. Fakat cerrahi tedavi karmaşık, zor ve deneyim gerektiren bir tedavi yöntemi olduğu için doktorlar bazen alçılama yöntemini tercih ederler.

Bu alçılama yöntemi ile yeterince iyileşmeyen topuk kırıkları hastanın yaşamı süresince yere bastığı zaman ağrı çekmesine ve ayakkabı giyme zorluklarına neden olabilmektedir. Bu tip kırıklar, ihmal edilmiş ya da uygun tedavi edilmemiş topuk kırıkları dır. Bu kırıkların daha sonra tedavi edilebilmesi mümkündür. Bu yanlış tedavi edilmiş topuk kırıkları ameliyat ile tedavi edilebilir. Lakin bu ameliyat kırık ilk oluştuğunda yapılan ameliyat kadar kolay olmamakla birlikte yinede iyi sonuç alınabilen bir yöntemdir.