Bebekler Neden Kusar ? Bebeklerde Kusma Nasıl Önlenir

Bebekler Neden Kusar? Bebeklerde Kusma Nasıl Önlenir?

Bebeklerde kusma nedenleri ve tedavisi 

Kusma herhangi bir hastalık değildir. Kusma birçok hastalığın ortak bulgusudur ve herhangi bir nedenden kaynaklanabilir. Bebeklerde kusma kendi başına görülebilir ve bebeğin huzursuzluğuna neden olur. Bebeklerde kusma zorlanmadan olur ise bu durum regürjitasyon (fizyolojik) kusma olarak adlandırılır ve bu normal bir kusmadır.

Eğer bebek zorlanarak ya da fışkırarak kusuyor ise bu bir hastalığa ya da bir soruna bağlı kusmadır. Kusma bebeklerde sıvı kaybına neden olur. Bebeklerde kusma bazı ilaçların yan etkisi olarak, zehirlenmeden dolayı, ortamdaki hava kirliliği gibi etkenler de bebeklerin kusmasına neden olabilir.

Bebeklerde kusmaya neden olan hastalıklar

Bir yaşına kadar olan bebeklerde kusmaya en sık neden olan faktör enfeksiyonlardır. Bağırsak enfeksiyonu (gastroenteritler), üst solunum yolu enfeksiyonları, orta kulak iltihaplanması, idrar yolu enfeksiyonları, gastrointestinal sistem anomalileri (bağırsak tıkanması, apandisit, bağırsak düğümlenmesi) gibi anomaliler bebeklerde kusmaya neden olabilen faktörlerdir. Bunların dışında santral sinir sistemi ile ilişkili problemler (menenjit, beyin kanaması) gibi nedenlerde bebeklerde kusma sebebi olabilir. Metabolik hastalıklar (şeker hastalığı, Akdeniz ateşi hastalığı gibi doğumsal ve genetik bazı hastalıklar) bebeklerde kusmaya neden olabilir. Bebeğe verilen bazı ilaçlar bebeklerde yan etki yaparak kusma sebebi olabilir. Yeni doğan bebeklerde en sık kusma nedeni fizyolojik (regürjitasyon reflü) şeklinde kusmadır ki, bebeklerin % 60'ı 4-5 aylık olana kadar fizyolojik olarak kusarlar.

Pilor stenozu denilen mide çıkışında bir darlık oluşması bebeklerde fışkırarak kusma sebeplerinden biri olabilir. Kusma safralı (yeşilimsi) ise ince bağırsak ya da kalın bağırsaklarda bir tıkanma söz konusu olabilir. Kusma kahverengi veya kanlı ise mide ya da bağırsak sisteminde bir kanamaya bağlı olabilir. Yine üst solunum yolu enfeksiyonları (zatürre, bronşit, boğaz enfeksiyonu, gribal enfeksiyonlar) nedeni ile midede besinlerin emilimi geciktiği için mide dilatasyonu oluşur ve bu durum balgamlı kusma şeklinde görülebilir. Diyafragma fıtığı, böbrek üstü bezi yetersizliği, idrar yollarında oluşum bozuklukları gibi nedenler de yenidoğan döneminde kusmaya neden olur.

Bebeklerde kusmanın nedeni nasıl anlaşılır?

Bebek zorlanmadan kusuyor ise bu durum regürjitasyon olarak tanımlanır ve bu tür kusma fizyolojiktir. Fakat bebek zorlanarak kusuyor ise ciddi bir nedeni olabilir ve doktora götürülmesi gereklidir. Bebeğin kusma şekli genellikle kusmanın nedeni konusunda bilgi vericidir. Eğer bebek fışkırarak kusuyor ise bu durum genellikle pilor stenozunu akla getirir. Pilor stenozu genellikle 6 hafta ile 12 haftalık bebeklerde görülür ve erkek bebeklerde daha sıktır. Pilor stenozlu bebekler fışkırarak ve safrasız kusar ve kustuktan sonra normaldir ve acıktığını ifade eden ağlamalar bu durumu ifade eder. Bu bebekler iyi beslenir ama kustuğu için kilo alamaz.

Bebekte kusma ile birlikte karın şişliği ve dışkısı kanlı, jöle kıvamında ise, aşırı bir huzursuzluğu, dalgınlık, susturulamayacak kadar ağlaması var ise bu durumda bebekte invajinasyon (iki bağırsak segmentinin iç içe geçmesi) gibi bir durum söz konusu olabilir ve bu durum acillik arzeder. Bebekte kusma ishal ve ateş ile birlikte seyreder ise bağırsak enfeksiyonu olabileceğini düşündürür. Bağırsak enfeksiyonu, mide üşütmesi veya mide nezlesi genellikle viral enfeksiyonlara bağlı gelişir. Bu durum en sık rota virüs nedeni ile gelişir. Bebeğin kusması ciddi ve genel durumu bozuk ise, sürekli kusuyor ve beslenmek istemiyor ise, kusma ile birlikte ateş, ishal, dalgınlık var ise bir an önce bebek doktora ya da hastaneye götürülmelidir.

Bebeğin kusması nasıl azaltılır?

Bebek bir ya da bir iki kez arka arakaya kusar ve bebeğin genel durumunda bozukluk, yukarıda sayılan hastalıkların belirtileri yok ise öncelikle sıvı kaybı olmaması için bir iki kez kustuktan sonra 1-2 saat beslemeden bebeğin midesinin dinlendirilmesi gerekir. Kustuktan hemen sonra bebeğe su verilmemelidir. Bir iki saat bekledikten sonra bebek anne sütü emiyor ise anne bebeği normalden daha kısa emzirmelidir. Bebek ek besin alıyor ise oral elektrolit solüsyonu veya kalorisi olan sıvılar (azar azar elma suyu gibi) verilmesi faydalı olur. Bebek kustuktan sonra 15 dakika ara ile az az beslemek gerekir.

Eğer bu şekilde beslenen bebekte kusma devam etmez ise yavaş yavaş miktarı arttırarak ve farklı besinler ile bebeğin beslenmesi normale döndürülmelidir. Daha büyük bir çocuk ise hafif besinler (tost, muz, havuç suyu, şeftali, patates, pirinç) gibi besinler ile az az çocuğun midesini yatıştırmak mümkün olabilir. Fakat kusan bir bebeğe kustu diye normal aldığı besinden fazlasını vermek doğru değildir. Fizyolojik kusması olan bebeklerde banyo, giydirme, soyma, altını değiştirme ve benzeri işlemler aç karnına yapılmalıdır. Bebek doyduktan sonra bebeğin karnına baskı yapacak aktivitelerde bulunmamak gerekir. Ek besinler ile birlikte bebeğe su verilmesi bebeğin kusmasını arttırır. Bebeğin kusmasını azaltmak için mümkün olduğunca az, sık ve küçük porsiyonlar şeklinde beslemek önemlidir.
back to top