Göz Kuruluğu Neden Olur Belirtileri

Göz kuruluğu nedir? Göz kuruluğu tedavisi

Göz kuruluğu, gözün üst kapaklarının içerisinde göz yaşı bezleri vardır. Bu göz yaşı bezleri ve konjonktivada bulunan küçük küçük bezlerden düzenli bir salgı vardır ve bu salgı göz yaşını oluşturur. Göz yaşının azalmasına göz kuruluğu denir.

Göz yaşı üst göz kapağından salgılanır ve korneadan aşağıya doğru akar. Korneanın çevresinde koruyucu bir tabaka oluşturur. Bu tabakanın göz kırpmadan 15 saniye durabilme yeteneği vardır. Fakat göz yaşı kalitesinin bozulduğu durumlarda bu göz yaşı film tabakası 5 saniye kadar bir sürede bozulabilir ve bu durumda göz kuruluğu belirtileri meydana gelir.

Göz kuruluğu nedenleri

Göz yaşını salgılayan birçok bez bulunmaktadır ve bu bezlerin göz yaşı salgısını bozan durumlarda göz kuruluğu ortaya çıkar. Göz yaşının salgılanmasını sağlayan ana bez üst göz kapağının dış bölümünde ve kapağın içerisinde yaklaşık 12-13 mm'lik bir bezdir. Bu bezin refleks olarak çalışma fonksiyonu vardır ve gözün içerisine kaçan toz ve benzeri bir durumda kaçan bu maddeyi dışarı atabilmek için bu bez birden bire çalışır.

Bunun dışında gözün içerisinde konjonktiva da daha küçük bezler vardır ve bu bezler sürekli ve az göz yaşı salgılarlar. Bu bezlerin genellikle yaşa bağlı olarak çalışmaları azalır ve göz kuruluğuna neden olur. Göz kuruluğu kadınlarda daha sık görülür. Örneğin menopoz dönemine yaklaşıldığında göz yaşında azalma olur. 50'li yaşlarda erkeklerde de göz yaşı azalması meydana gelir.

Bunların dışında en sık göz kuruluğuna neden olan etken ise alerjidir. Alerji bu küçük ve büyük göz yaşı bezlerinin bozulmasına yol açarak göz kuruluğu yapar. Ayrıca kullanılan ilaçlar (özellikle antialerjik ilaçlar, antidepresanlar gibi) ilaçlarda göz yaşı salgısında bozulmaya neden olur.

Göz kuruluğuna neden olan diğer etkenler, sjögren sendromu, çok fazla bilgisayar ekranına ve televizyon ekranına bakma, uzun süre kontakt lens kullanımı, alkol kullanımı, uyku ilaçları, kimyasal yanıklar, sigara dumanı, uzun süre klimalı ortamda durmak, cerrahi operasyonlar ve bazı romatizmal hastalıklar da göz kuruluğuna neden olabilir.

İlaçlar göz kuruluğuna neden olur mu?

Göz kuruluğuna neden olan birçok ilaç vardır. Bu ilaçlar, alerji ilaçları, antidepresif ilaçlar (psikiyatri ilaçlarının geneli), ergenlik döneminde kullanılan sivilce, akne tedavisinde kullanılan ilaçlar, kan basıncını düşüren ilaçlar, parkinson ilaçları, doğum kontrol ilaçları, hormon tedavisi ilaçları gibi ilaçlar göz kuruluğuna neden olur. Bu tip ilaçlar ile tedavi görenler mutlaka göz muayenesine gidip, göz yaşı takviyesi almalıdır ya da ilaçların dozları bu duruma göre düzenlenmelidir.

Göz kuruluğu belirtileri 

Göz kuruluğu arttıkça, gözün üzerindeki kornea tabakasındaki irritasyonda artar. Göz kuruluğu olan kişinin gözünde kum varmış hissi, yabancı tozlar gözde dolaşıyormuş gibi hisler, göz kuruluğuna enfeksiyonda eklenir ise gözlerde kızarıklık, çapaklanma, yanma gibi şikayetler başlayabilir.

Göz kuruluğu teşhisi

Göz kuruluğu teşhisi göz doktorunun yapacağı basit bir muayene ile konulur. Muayenenin yanı sıra hastanın şikayetleri tanıda oldukça yardımcıdır. Bunun dışında, göz yaşının özel boyalar ile boyanması veya ''göz yaşı şeritleri'' ile göz yaşı miktarının tayini de tanıda kullanılan bir yöntemdir.

Göz kuruluğunun tedavi edilmesi gerekir mi?

Göz kuruluğu tedavi edilmez ise bireyin günlük yaşamını olumsuz etkiler. Göz kuruluğu sorunu olan insan kendini yorgun, uykusuz ve çevresindeki insanlarda onu bitkin olarak görür. Göz kuruluğu olan insanlar ışığa karşı hassas olurlar. Ayrıca gözde sadece kuruluk hissi değil, batma, yanma, hisleri de olacağı için hasta oldukça rahatsızdır ve bu durum gözde enfeksiyon oluşmasına ve buna bağlı kornea tabakasının delinmesi gibi komplikasyonlara neden olabilir.

Göz kuruluğu tedavisi 

Göz kuruluğu nedene yönelik tedavi edilir. Göz kuruluğu antidepresan ilaç kullanımına bağlı gelişmiş ise hastanın psikiyatri doktoru ile görüşülerek ilaç dozu veya ilaç içeriği ayarlanır. Tedavide en önemli unsur göz yaşı kuruluğunun nedeni ve tipidir. Bazı hastalarda göz yaşı eksikliği çok az olmamasına rağmen hasta göz kuruluğundan şikayet edebilir. Bu durumda göz yaşının kalitesini düzeltmeye yönelik tedavi uygulanır.

Göz kuruluğu tedavisinde genellikle suni göz yaşı damlaları kullanılır. Fakat hasta bu damlaları kendisi alıp kullanmamalıdır. Öncelikle göz kuruluğunun nedeni göz doktoru tarafından araştırılmalı ve doktorun verdiği ilaçlar ve damlalar kullanılmalıdır.

Bütün bu tedavilere rağmen geçmeyen göz kuruluğunda cerrahi yöntem ile göz yaşı kanallarına konulan bir tıkaç sayesinde gözde bulunan göz yaşının göz yüzeyinde kalması sağlanır. Fakat bu tıkacın kayması, yer değiştirmesi gibi sıkıntıları da vardır. Alerjik göz kuruluğunda buna yönelik tedavi uygulanır. Diğer nedenlere yönelik göz kuruluğu tedavisinde de neden olan faktörlere yönelik araştırmalar ve tedaviler uygulanır.

Göz kuruluğu olanlar nelere dikkat etmeli? 

Göz kuruluğu olan insanların en çok dikkat etmesi gereken durum göz kırpmayı unutmamaktır. Özellikle bilgisayar başında çalışanlar göz kırpma egzersizleri yapmalıdırlar. Radyatör ve klimalı çalışma ortamlarını buhar makineleri ile nemlendirmek faydalı olur.

Göz kuruluğu şikayeti olan birisi uçak yolculuğu yapacak ise yanında suni göz yaşı bulundurmalıdır. Aşırı soğuklar, aşırı sıcaklar rüzgarlı hava gibi çevresel faktörler göz kuruluğuna neden olur. Bu durum göz kuruluğu şikayeti olmayanlarda çok etkili olmadığı gibi, göz kuruluğu şikayeti olanlarda dışarıya çıkacakları zaman koruyucu gözlük kullanmaları gereklidir. Uyurken odanın nemlendirilmesi göz kuruluğunda fayda sağlar.