Astigmatizma Neden Olur Belirtileri Ve Tedavisi

Astigmat (çarpık görme) neden olur?

Astigmatizma, çarpık görme veya astigmat, gözün bir düzleminde (asimetrik) kırıcılık kusuru vardır. Ametropinin her meridyende aynı olmasıdır. Miyopide veya hipermetropide gözün tüm düzlemlerinde kırma kusuru simetrik olarak vardır. Miyop, yakını iyi gören demektir. Hipermetrop ise uzağa iyi gören ancak yakını pek göremeyen anlamına gelir. Astigmat sorunu ise uzağın ve yakının düzgün görülmemesidir.

Normalde korneanın yatay meridyeninin eğrilik yarı çapı dikey meridyeninkinde 1 mm da büyüktür. Bu nedenle yatay meridyen dikey meridyenden 0,5 - 0,75 D daha az kırıcıdır. Bu duruma fizyolojik astigmatizma denir. Bu durumda görüntüler ya fazla küçülür ya da fazla büyür ve bu durumda bulanık görme durumu oluşur.

Astigmatizma (astigmat) nedenleri

Astigmat kalıtım bir faktördür ve gözün yorulması, az ışık, çok bilgisayar kullanımı ve benzeri faktörler ile ilişkisi yoktur. Zaman içerisinde azalma, artma veya açı değiştirme gibi farlılıklar gösterebilir. Karatokonus diye bilinen bir rahatsızlıkta yüksek ve değişken astigmata sebep olabilir. Bu durum muayene sırasında anlaşılır ve tedavisi farklıdır.

Astigmatizma (astigmat) tipleri  

Astigmatizma 2 tipte değerlendirilir.
Regüler (kurala uygun) astigmatizma : Bu tip astigmatlarda gözlük camları ile düzelme sağlanır ve bu tip astigmatizma kendi arasında 3 farklı bölüme ayrılır. Bunlar basit astigmat, bileşik astigmat ve karışık astigmat.

         Basit astigmatizma : Göz istirahatte iken göze gelen ışın çizgilerinden biri retina üzerine, diğeri ise retinanın önüne veya arkasına düşer.

         Bileşik (kompoze) astigmatizma : Her iki odak çizgisi retinanın önünde veya arkasında oluşur.

          Karışık (miks tip) astigmatizma : Odak çizgilerinin biri retinanın önünde, diğeri ise retinanın arkasında oluşur.

İrregüler (kurala aykırı) astigmatizma : Bütün eksenlerde farklı kırılma gözlenir ve gözlük camlarından fayda sağlanamaz. Genellikle keratokonus veya korneal perforasyon gibi ciddi rahatsızlıklar bu tip astigmatizmanın oluşumunda etkilidir.

Astigmatizma (astigmat) belirtileri

Örneğin, hasta basketbol topunu Amerikan futbol topu gibi eğri görür. Astigmatı olan kişiler uzak ya da yakın mesafe görüşü bulanık ya da gölgeli olur. Görüntüler hiç bir zaman net değildir. Örneğin, pencerenin dik kenarları net görülür iken, yatay kenarları bulanık görülebilir.

Ayrıca astigmatizma çift görme, baş ağrısı, göz çevresinde ağrı, çabuk yorulma, konsantrasyon bozukluğu gibi şikayetlere de neden olabilir. Astigmat tek başına olabileceği gibi miyop ya da hipermetrop ile birlikte de olabilir.

Astigmatizma (astigmat) tedavisi

Astigmatizma silindirik gözlük camları ile (tek düzlemde kırıcı) düzeltilir. Kontakt lensler (torik ya da gaz geçirgen), gözlük kullanmak istemeyen hastalarda uygulanan başka bir tedavi seçeneğidir. Göze uygun lens hastanın doktoru tarafından belirlenir. Excimer lazer tedavisi, Lasık ve Lasek yöntemleri ile astigmatizma tedavi edilebilmektedir.

Lazer ile astigmat tedavisi nasıl yapılır? 

Lasık tedavisi nedir : Günümüzde en sık tercih edilen sistemdir. Gözün şeffaf tabakasından (kornea) keratom adı verilen otomatik bıçaklı bir sistem yardımı ile çok ince bir kapak kaldırılır ve altındaki bölgeye excimer lazer uygulanarak kırılma kusuru düzeltilir. Sonrasında kapak yerine yapıştırılır.

Oldukça kısa süren ve nispeten ağrısı az olan bir yöntemdir. Bu işlemden hemen sonra hasta görebilir ve bir gün sonra görme netleşir. Göz yapısı uygun olan hastalarda Lasık yöntemi sayesinde 8-10 numaraya kadar miyop, 4-6 numaraya kadar hipermetrop ve 5 numaraya kadar astigmat problemleri başarılı bir şekilde tedavi edilir.

Lasek tedavisi nedir : Gözün şeffaf tabakası Lasık tedavisine uygun olmayan hastalarda özellikle tercih edilen bir yöntemdir. Lasek İşleminin Lasık işleminden farkı, korneadan kapak kaldırma işleminin yapılmamasıdır. Lasek işleminde kornea üzerindeki epitelyum zarı özel bir solüsyon yardımı ile soyularak kornea çekilir.

Excimer lazer alttaki tabakaya uygulanır ve kırılma kusuru düzeltilir. Sonrasında ince zar yerine getirilir. Hastanın gözü daha çabuk iyileşsin diye bir süre kontakt lens tedavisi verilir. Lasek tedavisinden sonra 3-5 gün süresince hafif ağrı, sulanma batma, ışığa karşı hassasiyet ve puslu görme olabilir. Net görme 1-2 hafta sonra başlar. Lasek işlemi, mitomisin denilen bir ilaç yardımı ile birlikte uygulandığında 8-10 numaraya kadar olan miyop rahatsızlığının da tedavisinde uygulanır.