Havuç kolay yetişen, lezzetli ve yüksek besin değerlerine sahip bir sebze. Hem çocuklar hem de yetişkinler tatlı bir besin olması ve çıtır çıtır dokusu sâyesinde havucu severler. Bu yüzden havucun yıl boyunca tüketilen, popüler bir sebze olmasına şaşırmamak lazım. Her ne kadar bütün yıl havucu manavlarda görseniz de, yaz ve sonbaharda çıkan yerli havuçlar en tazesi ve en lezzetli olanları.
Havucun gözler için çok faydalı olduğunu duymuşsunuzdur. Ama havucun faydaları bununla bitmiyor. Havucun faydalarına geçmeden önce besin değerlerine bir göz atalım.
Havucun Besin Değerleri
Orta büyüklükteki bir havuç (61 gram) 25 kaloridir. Bir havuçla günlük lif ihtiyacının %7’sini karşılayabilirsiniz. A vitamini açısından çok zengin olan havuç, günlük A vitamini ihtiyacınızın %204’ünü giderir.
Ayrıca orta büyüklükte bir havuç yiyerek K vitamini ihtiyacının %10’unu, C vitamini ihtiyacının %6’sını, B6 vitamini ihtiyacının %4’ünü, potasyum ihtiyacının %6’sını karşılayabilirsiniz. %3’lük folik asit, niasin ve tiamin ihtiyacı yine bir havuçla karşılanabilir.
Havucun Faydaları
Havuç özellikle zengin A vitamini içeriği ile göz sağlığını korumada çok önemli bir rol oynar. Ama havucun başka faydaları da var.
1. Göz Sağlığını İyileştirir
Gözün retina tabakası (görmeyi sağlayan ışığa ve renge duyarlı hücrelerin bulunduğu göz tabakası) fonksiyonlarını devam ettirebilmek için A vitaminine ihtiyaç duyar. A vitamini eksikliğinde gece körlüğü ortaya çıkar. Havuç beta-karoten açısndan zengindir. Beta-karoten de karaciğerde A vitaminine dönüşür. Retinada A vitamini rodopsine dönüşür. Rodopsin gece görüşü için gerekli olan mor bir pigmenttir. Ayrıca, beta karoten yaşa bağlı makula dejenerasyonuna (gözün görme merkezinin tahribata uğraması) ve katarakta karşı etkili olur. Bir araştırmaya göre düzenli olarak beta-karoten tüketenlerde makula dejenerasyonuna rastlanma ihtimali %40 daha az.
Gözün retina tabakası (görmeyi sağlayan ışığa ve renge duyarlı hücrelerin bulunduğu göz tabakası) fonksiyonlarını devam ettirebilmek için A vitaminine ihtiyaç duyar. A vitamini eksikliğinde gece körlüğü ortaya çıkar. Havuç beta-karoten açısndan zengindir. Beta-karoten de karaciğerde A vitaminine dönüşür. Retinada A vitamini rodopsine dönüşür. Rodopsin gece görüşü için gerekli olan mor bir pigmenttir. Ayrıca, beta karoten yaşa bağlı makula dejenerasyonuna (gözün görme merkezinin tahribata uğraması) ve katarakta karşı etkili olur. Bir araştırmaya göre düzenli olarak beta-karoten tüketenlerde makula dejenerasyonuna rastlanma ihtimali %40 daha az.
2. Kanseri Önlemeye Yardımcı Olur
Birçok araştırma düzenli havuç tüketiminin meme, akciğer ve kolon kanseri risklerini azalttığını ortaya koyuyor. Son zamanlarda, araştırmacılar havucun içindeki falkarinol adlı bir maddenin anti-kanser etkisine sebep olabileceğini buldular. Falkarinol havuç köklerini mantar hastalıklarından koruyan doğal bir zehirdir. Günlük diyette, havuçlar bu bileşenin tek kaynağıdır. Fareler üzerinde gerçekleştirilen bir araştırmada, çiğ havuç veya falkarinol yiyen farelerde yemeyenlere göre %30 daha az kolon kanseri riski tespit edilmiş.
Birçok araştırma düzenli havuç tüketiminin meme, akciğer ve kolon kanseri risklerini azalttığını ortaya koyuyor. Son zamanlarda, araştırmacılar havucun içindeki falkarinol adlı bir maddenin anti-kanser etkisine sebep olabileceğini buldular. Falkarinol havuç köklerini mantar hastalıklarından koruyan doğal bir zehirdir. Günlük diyette, havuçlar bu bileşenin tek kaynağıdır. Fareler üzerinde gerçekleştirilen bir araştırmada, çiğ havuç veya falkarinol yiyen farelerde yemeyenlere göre %30 daha az kolon kanseri riski tespit edilmiş.
3. Kalp Hastalıklarını Önler
Birçok araştırma karotenoidler (A vitaminin öncül maddesi) açısından zengin bir diyetin kalp hastalıkları riskini azalttığını ortaya koymuştur. Ayrıca, düzenli havuç tüketiminin kötü kolesterol seviyesini düşürdüğü gözlemlenmiştir. Havuçta bulunan çözünür lif safra asidine bağlanıp, onu yok ederek kötü kolesterol düzeyini aşağı çekmektedir.
Birçok araştırma karotenoidler (A vitaminin öncül maddesi) açısından zengin bir diyetin kalp hastalıkları riskini azalttığını ortaya koymuştur. Ayrıca, düzenli havuç tüketiminin kötü kolesterol seviyesini düşürdüğü gözlemlenmiştir. Havuçta bulunan çözünür lif safra asidine bağlanıp, onu yok ederek kötü kolesterol düzeyini aşağı çekmektedir.
4. Felç Riskini Azaltır
Harvard Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre, günde 6’dan fazla havuç yiyenler, ayda 1 kere havuç yiyenlere göre daha az felç riski taşıyorlar.
Harvard Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre, günde 6’dan fazla havuç yiyenler, ayda 1 kere havuç yiyenlere göre daha az felç riski taşıyorlar.
5. Cildi Güzelleştirir
Havuç güçlü temizleme özelliklerine sahiptir. Karaciğeri toksinlerden arındırmaktadır. Bu açıdan aknelerle mücadelede de etkilidir. Çünkü akneler kandaki toksinler sebebiyle oluşmaktadır. Havuç ayrıca pigmentasyon sebebiyle oluşan ciltteki renk tonlarının farklılaşmasını tedavi etmede de etkilidir. Havuçtaki A vitamini ve diğer besin maddeleri etkili bir şekilde cildi güzelleştirir, kuru cildi ve diğer cilt sorunlarını engeller.
Havuç güçlü temizleme özelliklerine sahiptir. Karaciğeri toksinlerden arındırmaktadır. Bu açıdan aknelerle mücadelede de etkilidir. Çünkü akneler kandaki toksinler sebebiyle oluşmaktadır. Havuç ayrıca pigmentasyon sebebiyle oluşan ciltteki renk tonlarının farklılaşmasını tedavi etmede de etkilidir. Havuçtaki A vitamini ve diğer besin maddeleri etkili bir şekilde cildi güzelleştirir, kuru cildi ve diğer cilt sorunlarını engeller.
6. Yaşlanmaya Karşı Etkilidir
Havuç yüksek miktarda beta karoten bulundurmaktadır. Bir antioksidan olan beta karoten vücuttaki yaşlanmaya neden olan serbest radikallerle savaşır. Ayrıca hücrelerin yaşlanmasını ve yaşlanmayla ilişkili birçok etkiyi yavaşlatır.
Havuç yüksek miktarda beta karoten bulundurmaktadır. Bir antioksidan olan beta karoten vücuttaki yaşlanmaya neden olan serbest radikallerle savaşır. Ayrıca hücrelerin yaşlanmasını ve yaşlanmayla ilişkili birçok etkiyi yavaşlatır.
7. Diş Sağlığını korur
Havuç yemeklerden sonra dişleri temizlemeye yardımcı olur. Doğal bir temizleyici olarak hareket edip, diş ve diş etlerindeki kiri ve plakları ortadan kaldırır. Ayrıca salya üretimini tetikleyerek dişlerdeki lekeleri çıkarır. Havuçtaki mineraller ağızdaki mikropları öldürerek, diş çürümesini engeller.
Havuç yemeklerden sonra dişleri temizlemeye yardımcı olur. Doğal bir temizleyici olarak hareket edip, diş ve diş etlerindeki kiri ve plakları ortadan kaldırır. Ayrıca salya üretimini tetikleyerek dişlerdeki lekeleri çıkarır. Havuçtaki mineraller ağızdaki mikropları öldürerek, diş çürümesini engeller.
Havucun Diğer Faydaları
- Havuç alkalin elementler açısından zengindir, böylece kanı arındırır ve canlandırır.
- Vücudun asit baz dengesini ayarlar.
- Düzenli havuç tüketiminin anne sütünü artırdığı gözlemlemiştir.
- Çiğ veya rendelenmiş havuç yaraları, kesikleri veya iltihapları iyileştirmek için kullanılabilir.
- Düzenli havuç tüketimi gastrik ülseri ve sindirim bozukluklarını engeller.
- Havuç suyu mukusu burundan, boğazdan ve kulaklardan atmada çok etkilidir.
- Sigaranın zararlı etkilerini azaltır.
- Havuç suyu diyüretiktir ve vücuttaki fazla sıvıyı atmaya yardımcı olur.
- Kan yapıcı özelliği vardır.
- Karaciğeri güçlendirir.
Havuç gerçekten inanılmaz bir sebzedir. Havucun birçok faydası olmasıyla birlikte, diyetlerinize fazla hazırlık yapmadan ekleyebilmeniz de onu çok iyi bir seçim yapar. Havucu ister çiğ olarak, ister pişmiş isterse havuç suyu şeklinde tüketebilirsiniz.
